نقد فیلم سینمایی نخستین انسان ( First Man 2018) ساخته دیمن شزل

((این گامی کوچک برای یک انسان و جهشی بزرگ برای بشریت است))

تعریف و تمجیدهای زیادی از فیلم شنیده بودم، و صد البته نقدهای منفی و حاشیه های سیاسی بعد از نخستین اکران در جشنواره فیلم ونیز. وقتی دیدن فیلم تمام شد همان حال و هوا را داشتم. نه خیلی عاشقش شدم نه بدم آمد.

دیمن شزل فیلم ساز خوبیست. جهان خودش را دارد با فقط 33 سال سن. فیلم های شاخصی هم دارد. "ویپلش"، "لالالند" و برای همین آخری جایزه اسکار بهترین کارگردانی را هم برنده شده است. وقتی شروع به ساخت فیلمی بر اساس کتاب " نخستین انسان: زندگی نیل آرمسترانگ، نوشته جیمز آر. هانسن" و فیلمنامه ای از برنده ی اسکار "جاش سینگر" کرد، درونگرا ترین فیلم کارنامه ش را شاید کارگردانی می کرد.

موسیقی و صحنه های شور انگیز اساس کارگردانی شزل است. نمونه های عالی و بسیاری را در ویپلش و لالالند خلق کرده بود. اما در نخستین انسان جز چند صحنه زیبا در زمین و فضا بخصوص صحنه ی اتصال "سفینه ی جمنی به آجنیا" و اتفاقات بعد از آن، سکوت و صدای خود صحنه و ریتم خاص و فیلم برداری با دید اول شخص، صحنه آرای این اثر بودند.

البته همه اینها با کارگردانی هنرمندانه شزل به ثمر نشستند و در صحنه های حماسی، موسیقی زیبای "جاستین هورویتز"، دوست و همکار قدیمی شزل نیز تأثیر زیادی بر فضای اثر گذاشته است.

از بازی زیبای "رایان گاسلینگ" در نقش نیل آرمسترانگ و "کلر فوی" در نقش جنی همسر آرمسترانگ نیز نمیتوان گذشت که بسیار عالی توانستند واقعیت شخصیتشان را به تصویر بکشند. فیلم به طور کلی به زندگی آرمسترانگ و ویژگی های شخصیتی او میپردازد و بر خلاف فیلم هایی چون "جاذبه" و "میان ستاره ای"، از عظمت فضا و صحنه های وسیع و مبهوت کننده ازکیهان خبری نیست بلکه فیلم بیشتر روی زمین اتفاق می افتد. از کمی قبل از پیوستن آرمسترانگ به ناسا تا موفقیت در مأموریت آپولو 11. از مشکلات شخصی اش خصوصاً مرگ دخترش تا درگیر کار بودنش و نگرانی های همیشگی اش و اینکه چقدر روی لبه ی مرگ و زندگی راه میرود.

فیلم به خوبی اهداف و دلایل ناسا و زحمات و فداکاری های انسان هایی حتی جان خود را فدا کردند تا آن پرچم روی ماه نصب شود، پرچمی که اثری از آن در فیلم نیست. فیلم گاهی ریتم کند و شاید خسته کننده ای به خود بگیرد اما سریع با یک اتفاق تازه دوباره ما را پابند خود میکند. شزل فیلم بسیار شخصی ای از آرمسترانگ ساخته و با حمایتی که از طرف خانواده ی آرمسترانگ داشته نشان میدهد که مسیر را درست طی کرده.

به تصویر کشیدن خصوصیات اخلاقی و وابستگی های زمینی آرمسترانگ، به ویژه در صحنه ای که آرمسترانگ بر روی سطح ماه راه می رود و آن دستبند و یادآوری خاطرات بسیار احساسی و زیبا، باز به خاطرمان می آورد که دیمن شزل آینده ی بسیار روشنی پیش روی سینما دوستان ترسیم کرده است.