نقد فیلم سینمایی کاپیتان فنتستیک ( Captain Fantastic 2016) ساخته مت راس

زندگی شگفت انگیز بن و بچه ها

از همین اول بگویم که این فیلم را بسیار دوست دارم. یک فیلم خوب با همه جوانب و مسایل است و سرگرم کننده، دارای ریتم درست، فیلمنامه خوب با شخصیت پردازی قوی، فیلمبرداری و ثبت تصاویر زیبا، کارگردانی خوب و بازی عالی بازیگرانش.

داستان روایت گر یک زن و شوهر است که میپندارند جامعه آمریکایی، با توجه به ارزشهای امپریالیستی و فراگیری رسانه بر جزئی ترین مسایل انسان امروزی و حذف یادگیری و جایگزینی تقلید جای تفکر تصمیم می گیرند، بدور از اجتماع از دید خودشان رو به نابودی امروزی، به جنگل رفته تا دل طبیعت خانواده ی خود را بنا کنند. از ابتدای فیلم مادر نشان داده نمیشود زیرا گویی در بستر بیماری در بیمارستانی در شهر است.

پدر با بازی درخشان ویگو مورتنسن مسئولیت تربیت 6 فرزند خود را به تنهایی بر عهده دارد. برنامه شامل زندگی بَدَوی در طبیعت، ورزش و صخره نوردی، شکار و مطالعه کتاب های فلسفه و تاریخ و هنر و صد البته جامعه شناسی و سیاست است. همه چیز به ظاهر خوب به نظر میرسد و به این فکر میکنیم که عجب خانواده ی خوبی و چه طرز رفتار و تربیت درستی و چه گرفتاریم ما در این جامعه ی به ظاهر مدرن! اما، در هنگامی که خانواده بنا به دلایلی مجبور میشوند که به نوعی ترک وطن کرده و به شهر بیایند و با جامعه بزرگتر (اگر این خانواده ی 8 نفره با احتساب مادر را یک جامعه کوچک بنامیم) روبرو شوند، نقطه ضعف های این نحوه ی تربیت و زندگی مشخص میشود. علاوه بر زرق و برق جوامع امروزی بزرگترین مشکل بچه ها عدم توانایی برقراری ارتباط درست با همنوع است. چه کلامی چه فکری و چه احساسی، آن هم به این علت که نوع تربیت و آرمان خواهی این 6 فرزند با افراد جامعه متفاوت است. آنها از نوام چامسکی و بودا و پوپر میگوند و بندهای قوانین سازمان ملل و تاریخ سیاسی آمریکا را از برند و دیگران در گیر کنسول های بازی و پیرسینگ و نوشابه و نایکی.

مت راس فردی که بیشتر اهالی سینما او را به عنوان یک بازیگر در آثاری چون دیوانه ی آمریکایی (American Psycho 2000) ، هوانورد (the Aviator 2004) و تغییر چهره (Face/Off 1997) می شناسند، کارگردانی و نوشتن فیلم این اثر را به عهده دارد و از پس هردو به خوبی برآمده و توانسته جوایز مختلفی را هم برای این فیلم از آن خود کند. او سعی کرده برخلاف جریان غالب سینمای هالیوود اثری بسازد که انسان برتر امروزی را بر اثر معروفیت و مقبولیت در رسانه یا در قدرت بازو و اسلحه نداند بلکه تفکر و تعقل اوست که باعث رتبه بندی شخصیتی نوع بشر میگردد. داستان را می توان به دو بخش تقسیم کرد بخش اول زندگی بن و فرزندانش در طبیعت است و بخش دوم چالش ورود آنها به جامعه. او بخوبی هم زندگی مادی گرا و تجملی و پر از نقاب امروزی را نشان میدهد با همه ضعف ها و نکات مثبتش و هم زندگی بدور از جامعه را با تمام حفره ها و جاهای خالی آن. سکانس های نهایی و پایان بندی فیلم خوب است و بیننده پس از اتمام فیلم احساس سرخوردگی نمیکند بلکه بیش از پیش سرزنده بودن را حس میکند.

در نهایت میتوان گفت کاپیتان شگفت انگیز در زمانی که هالیوود پر از داستان های علمی و تخیلی و درام های سطحی شده نگاهی نو به روابط انسان ها دارد که می تواند مخاطب خود را به خوبی به چالش بکشد.